ÜSKÜDAR’DA İKİ AZERBAYCANLI MUHACİR MEZARI

Ali Şamil Hüseyin oğlu

 Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi  Folklor

Enstitüsü Uluslar arası ilişkiler bölümünün başkanı,

Bakı-Azerbaycan.

ÖZET. Mezarlıklar köyün, şehrin dışında salınsa da geddikçe yaşam alanı genişlenir ve mezarlıkları da içine alır. Zaman geddikçe mezarlıklar eskileşir ve buradakiler unutulmaya başlanır. Bazen de yeni yollar, evler, parklar vb. hizmetler için mezarlıkları sökmek zorunda kalıyorlar.

Aslında eski mezarlıklar turistik alana çevrilse onun sökülmesine ihtiyaç kalmaz. Mezarlıklarda çoklu  ünlü bilim, sanat, devlet adamları “uyuyor”. Ne yazık ki, onların akrabaları mezarı ziyarete gelmedikten sonra bakımsızlıktan yok olur. Aslında orada “uyuyanlar” akrabalarında çok milleti ve devleti için önemli insanlardır. Onlar İstanbul’dan çok-çok uzaklarda doğsalar da hayatlarının mübareze ile dolu günlerini burada geçirmiş, burada yazıp-yaratmışlar.

Eserleri  bu gün de aktüelliğini saklayan kişilerin mezarları unutulmamalı, belediyeler bu insanların mezarlarının da tur programlarına salmakla konunu gündemde saklamalıdırlar.        

Üsküdar’dakı Seyyid Ahmed Deresi’ndeki Acem mezarlığında Abdülbaki Gölpinarli(1900-1982) vb. onlarla kişinin mezarı var. Karaca Osman mezarlığ’ında ise Zeki Velid Toğan(1890-1970), Alibey Hüseyinzade(1964-1940), Mirze Bala Memmedzade(1898-1959) vb. onlarla kişi “uyuyor”. Aslında bu mezarlar tekçe  Türkiye’den değil Türk Dünyasının hertarafindan gelen vatan ve millet severlerin ziyaret yerine çevrile biler.

Bildiride 20. yüzyılın ünlü simalarından, tekçe Azerbaycan için değil Türk Dünyası için önemli olan iki kişinin-hayatlarını Türklerin birliğine hasır itmiş Ali bey Hüseyinzade ve Mirze Bala Memmedzadenin ömür yolunda söz açılacak, onları Üsküdar’la bağlayan nedenlere değinilecektir.                    

 Anahtar Kelimeler : Üsküdar, Karaca Osman ve Seyyid Ahmed Deresi’ndeki Acem mezarlıkları, Ali bey Hüseyinzade, Mirze Bala Memmedzade

Kasım 2007. Uluslararası VI. Üsküdar sempozyumu. Üsküdar belediyyesi